اگر بخواهیم به یکی از مهم ترین روشهای جوشکاری در صنایعهای مختلف مثل صنعت پتروشیمی، نیروگاههای برق، هوایی و…. اشاره کنیم جوشکاری TIG (تیگ) را میتوانیم نام بریم، که با نام جوش آرگون در ایران شناخته شده است.
نامی که در انجمن جوشکاری امریکا AWS برای جوشکاری تیگ در نظر گرفته شده است Gas Tungsten Are Welding که به اختصار GTAW میباشد، اما در ایران با نام جوشکاری آرگون شناخته میشود.
جوشکاری آرگون فرایندی است که به صورت ذوبی انجام میشود. حرارت باعث ذوب فلز پایه میشود، و سیم جوش مصرفی باعث ایجاد قوس الکتریکی بین الکترودی که مصرف نمیشود و سطح فلزی مبنا میگردد.
جوشکاری TIG (تیگ) چیست؟
جوشکاری تیگ یا جوشکاری تنگستن گاز خنثی (TIG)، فرآیند جوشکاری قوسی است که در آن از یک الکترود تنگستنی مصرف نشدنی برای ایجاد قوس الکتریکی استفاده میشود. این قوس فلز پایه را ذوب میکند و فلز پرکننده (اگر استفاده شود) را ذوب میکند.
گاز محافظ، معمولاً آرگون، اطراف قوس را احاطه میکند و از آن در برابر آلودگی هوا محافظت میکند.
لازم به ذکر است که جوشکاری TIG گاهی با نام جوشکاری ذوب نشدنی تنگستن معرفی میشود که برای بسیاری از صنایع کاربردی و ضروری است چراکه جوش با کیفیت بسیار بالا ایجاد میکند و همجنین امکانات و تجهیزات کمی نیاز دارد.
تاریخچه پیدایش جوشکاری TIG
در اوایل دهه ۱۹۲۰ میلادی به این حقیقت رسیدن که میتوان از گاز هلیوم برای محافظت از قوس الکتریکی و نیز حوضچهی جوش استفاده کرد اما پیشرفتی در آن زمان صورت نگرفت. تازمانی که در جنگ جهانی دوم در صنعت هواپیمایی به جای پرچ کردن اتصالات فلزی مثل منیزیم وآلومینیوم از جوشکاری TIG استفاده شد.
همانطور که گفته شد جوشکاری TIG در انجمن جوشکاری آمریکا (AWS)، جوشکاری GTAW اسم گذاری شده است. لازم به ذکر است که برای محافظت میتوان از ترکیب گازهای خنثی استفاده نمود به عنوان مثال میتوان به گاز CO اشاره کرد که برای جوشکاری فولادهای زنگنزن استفاده میشود.
در این فرایند ما روز به روز با پیشرفتهای زیادی در تجهیزات آن رو به رو هستیم.
اهمیت جوشکاری TIG
مهمترین دلیلی که از جوش آرگون در جوشکاری TIG استفاده میشود، محافظتی است که گاز آرگون بر روی جوش دارد. به این صورت که الکترود مصرف نشدنی که در جوشکاری آرگون وجود دارد، داخل یک مشعل قرار گرفته است.
گاز محافظ که از سر نازل خارج میشود، برای حفاظت از الکترود و همچنین حوضچه ی جوش مذاب است و نیز باعث جلوگیری از اثر مخربی که عنصرهای موجود در هوا میتوانند داشته باشند، میشود.
جوشکاری تیگ برای جوشکاری انواع فلزات، از جمله فولاد، فولاد ضد زنگ، آلومینیوم، منیزیم و مس استفاده میشود. این فرآیند به دلیل کیفیت بالای جوش، قابلیت کنترل بالا و انعطافپذیری در انتخاب فلز پرکننده، مورد علاقه است.
در جوشکاری تیگ برای اینکه امکان انتشار الکترون ها از سطح الکترود تنگستنی جوشکاری تیگ بیشتر شود، در صد کمی از عنصرهای فعال به شکل آلیاژ به الکترود اضافه می شود و این کار باعث بهبود بخشیدن در شروع قوس پایداری قوس و طول عمر الکترود میشود.
لازم به ذکر است که می توان از گازهای ترکیبی محافظ برای بهتر شدن قوس استفاده می کنیم.
بنابراین، به کار بردن کلمه ی جوشکاری آرگون که در ایران به کاربرده میشود درست نیست چرا که در این فرآیند گازی که به عنوان گاز محافظ مورد استفاده قرار میگیرد الزاما گاز آرگون نمیباشد.
تجهیزات مورد نیاز برای جوشکاری تیگ
تجهیزاتی برای جوشکاری تیگ مورد نیاز است از قبیل:
سیم جوش
منبع قدرت و تغذیه
رگولاتور
شیلنگ و بستهای گاز
مشعل مخصوص جوشکاری
سیلندر گاز محافظ (گاز آرگون)
کابل های اتصال
الکترود غیر مصرفی تنگستن
انواع جوشکاری تیگ
جوشکاری تیگ به دو روش انجام میشود:
- دستی: در روش دستی، جوشکار کنترل کاملی بر فرآیند دارد و میتواند جوشی با کیفیت بالا و ظاهر زیبا ایجاد کند.
- اتوماتیک: در این روش، جوشکاری توسط ماشین انجام میشود و معمولاً برای جوشکاری قطعات بزرگ و پیچیده استفاده میشود.
جوشکاری تیگ یک فرآیند جوشکاری نسبتاً کند است، اما جوشهای ایجاد شده توسط آن بسیار قوی و بادوام هستند. این فرآیند همچنین برای جوشکاری فلزات نازک بسیار مناسب است.
مزایای جوشکاری تیگ
- کیفیت بالای جوش
- قابلیت کنترل بالا
- انعطافپذیری در انتخاب فلز پرکننده
- مناسب برای جوشکاری فلزات نازک
معایب جوشکاری تیگ
- سرعت پایین
- نیاز به مهارت و تجربه
- تجهیزات گران قیمت
بدون دیدگاه